h
London Office
Quick Contact

Godziny otwarcia /  Pon – Pt 9.00 – 17.00

Zapraszamy do kontaktu  +48 71 306 51 51

Problematyka praw autorskich do wytworów sztucznej inteligencji

 

W miarę jak sztuczna inteligencja (AI) staje się coraz bardziej zaawansowana i powszechna, jej wpływ na różne dziedziny życia – od nauki i przemysłu po sztukę i kulturę – staje się nieunikniony. Wraz z tym dynamicznym rozwojem pojawiają się nowe wyzwania, zarówno dla jednostek, jak i dla całych społeczeństw, które muszą zaadaptować się do zmieniającej się rzeczywistości technologicznej. Jednym z obszarów wymagających uporządkowania jest problematyka praw autorskich do wytworów sztucznej inteligencji.

 

Problem kwalifikacji AI jako twórcy

W ramach ustawodawstwa międzynarodowego, unijnego oraz krajowego przyjmuje się, że prawa autorskie przysługują wyłącznie twórcy, przy czym za twórcę uznaje się jedynie człowieka. Jednocześnie w aktach prawnych nie zostało uregulowane pojęcie „twórcy”. Jeszcze trudniejszym wyzwaniem okazuje się być jednoznaczne zdefiniowanie, czym jest sztuczna inteligencja. Niemniej jednak, z pewnością należy stwierdzić, że z uwagi na swoje dotychczasowe ograniczenia – w tym brak zdolności do wykształcenia własnej woli – AI nie może być uznana za podmiot prawny, a tym samym nie ma podstaw do korzystania z praw autorskich.

Na obecnym etapie rozwoju sztucznej inteligencji, podejście wykluczające możliwość przypisania jej roli twórcy wydaje się uzasadnione. Wytwory sztucznej inteligencji powstają głównie poprzez wykorzystywanie istniejących już dzieł. Z drugiej strony warto zauważyć, że już obecnie trudno jest przewidzieć dokładny rezultat działania AI w odpowiedzi na zapytania użytkowników. Z biegiem czasu, w miarę rozwoju technologii, poziom kreatywności generowanych przez AI wytworów może osiągnąć taki poziom, że będzie można je uznać za pełnoprawne dzieła.

 

Ochrona prawna wytworów sztucznej inteligencji

Sztuczna inteligencja tworzy tzw. wytwory. Czy mimo pozbawienia AI podmiotowości prawnej, wyniki jej pracy mogą podlegać ochronie prawnej? Pomimo wyrażanych koncepcji przypisywania autorstwa wytworów sztucznej inteligencji jej programistom, czy użytkownikom oprogramowania, odrzuca się pomysł przyznania im ochrony prawnoautorskiej. Oznacza to, że wytwory AI mogą być wykorzystywane w dowolnym celu. Należy jednak pamiętać, że nie zapewnia to wyłączności w ich użytkowaniu, gdyż z tych samych rezultatów pracy sztucznej inteligencji mogą korzystać również inne osoby.

 

Możliwość naruszenia praw autorskich przez wytwory AI

Wytwory sztucznej inteligencji mogą prowadzić do naruszeń praw autorskich, szczególnie gdy AI generuje treści oparte na istniejących dziełach chronionych prawem. Algorytmy sztucznej inteligencji, ucząc się na dużych zbiorach danych, w tym utworach objętych ochroną, mogą tworzyć nieuprawnione kopie lub przeróbki cudzych dzieł, naruszając prawa ich twórców. W takich przypadkach, mimo braku bezpośredniej ingerencji człowieka, może dojść do niezamierzonych naruszeń praw autorskich. Z tego powodu w procesie twórczym należy ostrożnie korzystać z narzędzi AI.